Ik zou het bijna al weer vergeten zijn, maar op 7 maart had Dick Ringenier een lezing voor ons in petto van Jaap Kiers, een oude bekende in de rij van presentators voor ons jaarlijkse winteractiviteit.

Jaap leidde zijn verhaal in met zijn eerste zeezeilpogingen op het IJsselmeer om vanuit Lelystad de overkant te bereiken met een Flying Arrow (6 m. bootje), daar door de opstekende wind in de problemen kwam en blij was het uiteindelijk toch heelhuids gered te hebben. Een illusie armer als openboot-zeiler, maar als zeezeiler in de dop rijker. Vanaf dat moment werd zijn liefde en interesse voor zeezeilen geboren.

Zeezeiler Jaap Kiers

Voor deze lezing – die hij pas voor derde keer hield na drie jaar voorbereiding – zwierf Jaap een aantal jaren over het IJsselmeer, op zoek naar het historisch ‘zoute’ verleden van de Zuiderzee met zijn eilanden, de ondieptes, de getijden, het vissersvolk, de reders, kooplieden en handel, en de voortdurende strijd tegen de elementen.

Het werd een plezierige en interessante avond, waarbij Jaap heel wat materiaal aandroeg om te kunnen beseffen dat de Zuiderzee van destijds een roemrijk verleden had en dat wij onze welvaart, onze handelsgeest en onze nationaliteit wellicht daaraan te danken hebben. Ooit gedacht dat wij mogelijk een Spaanse enclave hadden kunnen zijn als de Geuzen bij de slag op de Zuiderzee de vloot van de Spaanse admiraal Bossu niet bij Nek nabij Hoorn hadden verslagen en in 1574 de belegerde Alkmaarders niet van de Spanjaarden hadden gewonnen?

Jaap ging in op de betekenis van de handelsvaart met de Oostzee met de Koggeschepen, de latere handel van de VOC met de welbestede investeringen van de kooplieden. Hij stipte met voorbeelden en beeldmateriaal nog de gevechten aan met de zee en het verloren gaan van het eiland Schokland. De visserij kwam aan de orde en als toetje bracht hij het bekende en aandoenlijk verhaal van de Durgerdammer visser Klaas Bording en zijn zonen Klaas en Jacob die in 1849 niet meer terug konden en 14 dagen rondzwierven op een door drift geraakt ijsschots als speelbal van de steeds veranderde winden. Uiteindelijk werden ze door Vollenhove haringvissers ontdekt en gered. Alleen Jacob overleefde uiteindelijk de ramp….

Aan het eind van de avond nam onze voorzitter Clemens het woord en bedankte Jaap namens de aanwezigen voor deze leuke avond en overhandigde hem geheel in stijl een flesje drank. Ook Dick werd in zijn dankwoord niet vergeten. Met de keuze voor deze lezing heeft Dick Ringenier weer helemaal raak geschoten en mag hij beslist volgend jaar weer met zo’n prima lezing bij ons aankomen!
Hugo de Groot

Op de wadden met hond Willem

PS. (01) In het nababbelen vertoonde Jaap nog een video van een tochtje met zijn hond Willem en zijn boot Hollandia’s Glorie, een Dracombe Cruiser Longboat, langs Simonsland. Wie van zeehondjes houdt moet dit filmpje beslist zien:
www.youtube.com/watch?v=RtfH-FeaAEE

Hij heeft ook een website waar veel van zijn video’s zijn terug te vinden:
www.manboothond.nl  en houdt intensief een weblog bij: http://jaapkiers.blogspot.nl
(een veelzijdig man dus, maar dat idee kregen we al…)

PS. (02) Eenmaal weer in Leeuwarden thuisgekomen, schreef Jaap bijgaande mail aan Dick:
Hallo Dick,
De reis is goed verlopen. Tegen 01.00 uur was ik thuis. Inderdaad, een
lange reis. Maar als de avond voor mijn gevoel een succes geweest is,
en dat is geheel afhankelijk van de reacties van het publiek, dan is
dat iets waar ik op de terugweg “op drijf” en in een soort “flow”.
Bij deze lezing was ik extra blij en ook wel wat opgelucht, omdat het
voor mijn gevoel goed aansloeg. Vooral omdat dit een ander soort
lezing is dan over de zeereizen.

Ik heb net het boek “Het vergeten leven rond de Zuiderzee” bij Bol.com
besteld. Eigenlijk heb ik als “stelregel” dat ik op een gegeven moment
stop met aanschaffen van boeken als de lezing of het boek klaar is,
hier kon ik de verleiding niet weerstaan. Lijkt me een heel mooi boek.
Zoals ik je vertelde, is dit de lezing waarin de verhouding tussen
verzamelde informatie en verhalen en wat ik daarvan gebruik verreweg
het grootst is. Met gemak kon ik er wel 3 lezingen van maken. Alleen
al over Schokland, maar evengoed Urk en Marken, is een avondvullende
lezing te maken. Maar er is toch een beetje een ijzeren wet dat twee
maal 45 minuten voor de meeste mensen de uiterste grens is om naar
iemand te luisteren. Nogmaals mijn dank voor de uitnodiging en vooral voor je keuze.
Jaap