Reisverslagen

Zo rond 10.00 uur vertrek ik na eerst nog vers brood te hebben gehaald op de camping. Wat opvalt is dat ik de laatste ben die vertrekt iedereen is al weg. Ik vroeg op de campwinkel naar de weerberichten, en vooral naar de windrichting en sterkte; de richting was redelijk NW, de kracht zorgelijk 7, 7,5 en 7. Met 7 Bft. wil je niet op het kattegat zitten. Gezien het weerbeeld leek het mij ook onwaarschijnlijk. Toen bleek dat ze hier altijd m/s geven. Er was dus zo’n 10 á 15 knopen wind te verwachten; mooier kan niet, daarom was iedereen vertrokken. Als je de Deense oostkust volgt heb je geen last van de grote vaart omdat er in dat gebied ondiepten voorkomen. De geringste diepte was nog altijd 3 meter water onder de kiel. Wel spannend maar niets aan de hand. Het zeilen ging voortreffelijk soms meer dan 8 knopen! Midden in de nacht vielen alle systemen uit, ook de automaat. Dit is waarschijnlijk veroorzaakt doordat ik een nassi maaltijd had verwarmd in de magnatron; dat kost dus te veel accu-power. Geen spanning meer aanwezig, dus moest ik de motor starten en stroom draaien en dat is natuurlijk jammer in mooi zeilweer. Misschien worden de accu’s slecht? Maar ik heb ook niets om ze bij te laden, behalve de motor en de wallader. En de automaat en de GPS kun je slecht missen, maar ook de dieptemeter is balangrijk. Ik heb de motor laten helpen tot 6.00 uur, toen was het licht genoeg om de navigatieverlichting uit te schakelen; het was voldoende tot Skagen.

Om 10.45 uur was ik in Skagen afgemeerd en wel. De Noren die er lagen waren heel behulpzaam en deskundig, dus kon ik in de voorspring varen om de kont bij de kant te krijgen. Deskundigheid is heel praktisch. Het weer werd geweldig en de plaats is gezellig en touristisch, zeer veel visrestaurants. Stroom en water is hier inbegrepen in het liggeld, alleen douchen kost 5 kronen. Ik heb mezelf verwend met een douche in de nieuwe havenvoorzieningen en vissoep in het restaurant, maar ik moest heel lang wachten; ze waren mij vergeten, dat is ook een probleem van de eenling. Toen kreeg ik het tweede glas wijn gratis en ik mocht ook gratis naar jouw bellen Ton. Denen zijn geweldig. Skagen is zo gezellig en touristisch omdat de Skandinavische koningskinderen er het St-Tropez van het noorden van willen maken, hoorde ik vertellen. De mensen vragen steeds hoe het komt dat ik alleen vaar. Ze denken dat ik weduwnaar ben. Als ik ze vertel dat je angst hebt om mee te gaan begrijpen ze dat niet. Toen vertelde ik iemand dat je had gezegt: “Als je alleen rond Denemarken kunt zeilen en ook nog Noorwegen aanloopt, dan heb ik vetrouwen in je.” Toen zei een Noorse vrouw: “Maar dat kan ook heel gevaarlijk zijn.” Ik heb geantwoord: “Ik houd het weerbericht goed in de gaten”, maar daarbij moet je wel geluk hebben. Want storm op de Noordzee is het ultieme risico! En de Noordzee moet nog komen. Hier in het Noorden vind je geen ankerplekken om te wachten. In een haven wachten kan in de papieren lopen.

Ik ben een dagje blijven liggen, lekker zonnebaden en de omgeving verkennen. Daarna heb ik een douche genomen aan boord maar de douchepomp kreeg het water niet weg. Ik denk het filter zit verstopt, en dat was ook zo. Om het filter te kunnen verwijderen moest ik alle leidingen losnemen, niet echt handig. Daarom heb ik alles een beetje veranderd zodat het filter nu zondermeer te verwijderen is. Toen ik daarmee klaar was was ik mijn horloge kwijt, ik denk het bandje is tijdens het geklooi stuk gegaan en nu ligt hij ergens onder in de boot. Ik heb zo goed mogelijk gezocht maar niets gevonden en daar baal ik goed van.
Ik heb een Noor geholpen met aanmeren en vroeg meteen of hij weersinformatie had omdat ik morgen naar Kristiansand wilde gaan. Hij zei dat kun je beter niet doen want er is 15 m/s wind voorspeld, dus tussen 6 en 7 Bft. niet zo leuk om dan op het Skagerrak te zitten voor een oversteek van minstens 15 uur. Ik ga dit kontroleren op mijn eigen weerstation, en als het klopt zit ik hier zoveel langer als nodig is; helaas.
Het eigen station vermeld West tot Zuidwest 5 tot 6 Bft. Dus het klopt blijkbaar. Anderen zeggen dat de wind later naar Noordwest draait; dan heb je hem dus pal tegen. Dus minimaal nog een dagje Skagen vrees ik. Ik wacht nu op de meerdaagse voorspelling. Het weerstation zegt: “Voor de komende 24 uur moet met storm rekening worden gehouden voor Skagerrak, Kattegat en de gehele Noordzee tot den Helder”. Blijven liggen dus!

Er is inderdaad veel wind, vlgs. de windmeter zo’n 25 knopen soms meer. Iedereen blijft liggen, ik dus ook. Er liggen een paar Noren naast mij uit Oslo die vandaag wilden vertrekken, maar ook zij hebben zich bedacht. Dus ik kan helemaal niet weg. Maar het is wel heel mooi weer stralend zonnig met een buiten temp. van 20 graden en een wolkeloze hemel. Vlgs. het internet in het havenkantoor is het op open water 7 Bft. met uitschieters naar 8 Bft.; het moet wel leuk blijven natuurlijk. Er liggen hier veel Denen en veel Noren en ook tamelijk veel Zweden en ca. 10 Duitsers en twee Nederlanders. Ik dacht eerst dat ik de enige was maar er is er nog één uit Harlingen. Een gelukje is dat de boot met de neus in de wind ligt zodat ik in de kuip luwte heb.

De storm is uitgeraasd, ik zit weer op zee op het Skagerrak om precies te zijn. De koers is 340 graden en de wind zit in de west hoek. Het is wolkenloos zonnig prachtig zeilweer. Bij het diesel tanken heb ik hulp gehad van het Noorse stel dat naast mij lag. Hij bood het zelf aan, en ik accepteerde dat graag omdat er veel wind stond in de haven. Nu waait het ca. 10 knopen en de snelheid is tussen 5 en 6 knopen. Ik moet deze koers nog minstens vijf en een half uur aanhouden voor ik overstag kan gaan. Kristiansand is niet bezeild zoals dat heet. De weerberichten voorspellen dat de wind naar het noorden draait. Dat is de goede richting voor de thuisreis, maar zover is het nog niet. Omdat de wind west was besloot ik om zo hoog mogelijk te zeilen, d.w.z. zo veel mogelijk naar het westen te sturen dan zie ik wel waar ik Noorwegen tegen kom. Gedurende de dag en de nacht draaide de wind enigszins naar het zuiden zodat mijn koers steeds westelijker werd. Maar het Skagerrak is heel breed en als je in een boog vaart wordt de reis nog langer. Uiteindelijk viel de wind weg toen ik vlakbij de invaart van het fjord bij de stad Arendal was. Een mooi fjord, maar een ankerplek kon ik niet vinden; ik heb vastgemaakt bij een vrije steiger bij de voorstad Tyholmen. Daar lig ik nu. Ik heb gemerkt dat de dieptemeter niet tegen grote diepten kan; hij vermeld dat het 4 meter diep is terwijl het voor de Noorse kust honderden meters diep is, uiteindelijk geeft hij er de brui aan en vermeld helemaal niets meer. Aanvankelijk was ik bang dat dat zich niet zou herstellen, maar dat valt gelukkig mee. Als de bodem dichterbij komt dan doet hij het weer. Hij werkt goed tot ca. 150 m.

Nadat ik afgemeerd was om ca. 5.30 uur heb ik een ontbijt gemaakt een douche genomen en ben gaan slapen. Het is nu 13.30 uur en prachtig weer; buiten 21, en binnen 23 graden. Het is hier heel mooi, maar er staan overel huizen, en er zijn veel havens en boten. Ik denk dat dit, waar ik nu lig, een jachthaven is; dus ik ga me maar aanmelden dan kom ik wat aan de weet. Ik lig inderdaad in een jachthaven het is niet anders.
Omdat de hele dag in de zon liggen ook gaat vervelen, en omdat ik gemerkt had dat de boegschroef het niet meer deed leek het een goede gedachte daar iets aan te doen. De relais waren door roest vast gaan zitten vermoede ik, dat heb ik weer gangbaar gemaakt maar de boegschroef doet het soms wel en soms niet. De oorzaak weet ik nog niet. Maar ik ondekte wel iets anders; er stond water onder de accu’s en achter de boegschroeftunnel? waar komt dat vandaan? Het was vies water dus het stond daar al een tijdje. Ik heb alles droog gemaakt en ongeveer een halve emmer vies water weggegooit. Als het droog blijft is er niets aan de hand, maar raar blijft het. Vanavond maak ik het laatste restje vruchtensaus met kip op dat mijn vrouw had mee gegeven. Noorwegen heb ik dus gehaald maar ik verlang naar mijn lieve vrouwtje dus ik denk dat ik maar gauw op huis aan kom. Er is noordewind voorspeld en dat is gunstig als je naar het zuiden moet. Ik wil nog wel even Kristiansand aan doen.

Omdat ik nog altijd geen gastenvlaggetje heb van Noorwegen informeerde ik bij de havenmeester waar ik zoiets kon kopen. Hij stuurde mij naar een groot winkelkomplex waar van alles te koop is. Maar ze hadden daar alleen grote Noorse vlaggen, de kleinste was nog veel te groot. De meisjes daar in die winkel zeiden dat ik naar Stoa moest gaan, daar was een speciaalzaak in scheepsuitrustingen. Stoa is een voorstadje van Arendal; afstand ongeveer 5 km. De meisjes zeiden je kan met de bus gaan, maar de havenmeester bood aan mij te brengen. Erg aardig van de havenmeester, ik heb nu dus een gastenvlag van Noorwegen. Maar omdat de boegschroef het nog steeds niet doet dacht ik misschien zitten de borstels vast door corrosie laat ik alles eerst maar eens goed gangbaar maken. Dus demonteerde ik de boegschroefmotor en polijste alle glijvlakken van de borstels, en ook van de relais. Maar hij deed het nog altijd niet. Toen besloot ik om de spanning rechtstreeks op de relais te zetten ( het probleem kon tenslotte ook in de aansturing zitten ) dat leverde een kortsluiting op die me de zekering koste. Als ik daar niets aan doe heb ik ook geen ankerwinch meer!

Na het ontbijt ben ik naar dat winkelcentrum gegaan om een nieuwe zekering te halen; die hadden ze niet. Om de havenmeester niet nogmaals lastig te vallen ben ik gaan lopen naar Stoa. Na wat vragen vond ik de shop en zij hadden het wel. Toen ik om ca. 12.00 uur terug was kreeg ik van de havenmeester op mijn kop omdat ik er om 10.00 uur niet was en hij had een electriciën geregeld. Ik legde alles uit en zei dat ik dat niet goed had begrepen, dat van 10.00 uur. We gingen alsnog naar die electrozaak, er ging nog iemand mee die nieuwe accu’s nodig had. Maar ik had intussen nog iets ondekt, de nieuwe accu’s die in Cuxhaven zijn geplaatst vroegen nog steeds om opgeladen te worden. Ik lig hier al een paar dagen aan de walstroom dus dat is raar, blijkbaar worden ze niet geladen. Bij nadere beschouwing bleek ook de schijdingsdiode kapot. In de electrozaak stelde ik voor om de motor uit te bouwen en naar hun toe te brengen. Dat vonden ze een werkbaar idee. Wij terug naar de haven waar ik zo snel mogelijk de motor en de diode uitbouwde, en weer terug naar de electroshop. Een nieuwe diode kreeg ik direct mee, de motor zou morgen wel klaar zijn dachten zij. Toen ik weer in de boot was heb ik de nieuwe diode direct gemonteerd, maar de accu’s werden nog altijd niet geladen. Dat kun je merken omdat de bedrading niet vonkt bij de montage. Er moest dus nog iets aan de hand zijn; toen bleek dat de ladingsreturnleiding niet was aangesloten. Daar in Cuxhaven begrijpen ze blijkbaar niet veel van electriciteit. Die kabel aansluiten was zo gebeurd; nu vonkte de leiding wel. Ik hou in de gaten of de lading in orde is. Dat kun je zien omdat op nieuwe accu’s een kontrole venster zit, en dat is groen als de accu’s vol zijn. Afwachten maar. Het weer is hier al die tijd voortreffelijk; buiten 25, en binnen 33 graden. Zo kom ik wel door mijn bier heen. Maar weer is een vissoepje genomen in het restaurant, zin om zelf iets te maken had ik niet meer.

De boegschroefmotor was klaar zeiden ze. Ik had het borstelblok verdraaid gemonteerd, dat wist ik natuurlijk wel maar de goede stand die wist ik niet meer.
De zoemer van de dieselmotor zoemt konstant; te lage olie druk, de hele haven wordt er gek van, maar ik kan die toon niet horen. Te lage oliedruk; de motor staat uit, dan is er helemaal geen druk. Hoe leg je dat kreng het zwijgen op, ik heb geen idee. Maar er is vast iets aan de hand, maar wat? Het was een smeerboel onder de motor, dus besloot ik de olie te verversen, het filter te vervangen en de smeerboel schoon te maken. Dat is al met al nog aardig wat werk. Omdat de trap bij dit alles erg in de weg zit heb ik die er uitgehaald dan is alles beter bereikbaar. De boel is nu netjes, maar het oliedrukalarm loeit nog altijd. Ik heb de havenmeester gevraagd of hij iemand weet die er verstand van heeft. Toen ik terug liep naar de boot om geld te halen om de boegschroefmotor op te halen, waren er twee jongens die hadden makrelen gevangen en die vroegen iets aan mij dat ik niet verstond. Ik dacht dat ze de vissen wilden verkopen en daar had ik eigenlijk best zin in. Toen zei hun vader dat ik ze zo kon krijgen; Noren zijn geweldig! Drie grote makrelen voor niks! Eén heb ik gebakken met een prijtje en een paprika, en daarbij spagetti; heerlijk! Nu maar afwachten of het probleem van de oliedrukzoemer nog kan worden opgelost. Zo lig ik hier inmiddels al een hele tijd, het lijkt mijn thuishaven wel. Maar het is hier mooi en de mensen zijn fantastisch. Er waren een paar vrouwen gaan zwemmen, dus vroeg ik hoe dat was, erg koud zeiden ze. Zo zie je maar vrouwen zijn flinker. Mannen zijn eigenlijk allemaal watjes, dat blijkt. Ik overweeg om de rest van Noorwegen maar te laten zitten; ik wil naar huis! Als er niets aan de zoemer en het onderliggende onbekende probleem te doen is, kom ik als een speer naar huis. Liefst in een kontinue trip.

Vandaag vertrek ik zowiezo uit deze haven in Arendal Noorwegen. Maar als er iemand is die het probleem van de alsmaar zoemende zoemer kan oplossen dan gaat dat voor, anders ga ik naar mijn Tonneke die ik al dagen probeer te bellen maar die nooit opneemt.
Het is natuurlijk raadselachtig maar de zoemer is gestopt, dus ik ga naar huis. Nu is de route van Arendal naar huis de eerste tijd langs de Noorse kust. De wind is zuidwest dus pal tegen, dat is eigenlijk niet te doen, dus moet je wel heel simpel zijn om het uitnodigende fjord van Kristiansand te negeren. Dus heb ik het laatste stukje op de motor gevaren om een mooi ankerplekje te vinden in de fjorden daar. Deze keer heb ik meer geluk dan in Arendal. Nu lig ik op een heerlijk beschut plekje op spiegelglad water. Weliswaar is hier vlakbij een soort scheepswerf en een bedrijf in oud metaal, maar hier merk je daar niets van. Vanavond weer een makreel met rijst, paprika en ui. Het smaakte uitstekend. Nu nog de vaat een douche en naar bed. Het is nog altijd stralend weer. De plek waar ik lig heet Kornholmen. Welterusten.

Het is nu half zeven en ik heb uitstekend geslapen. De boot ligt andersom, de ankerplek is nu lagerwal, dat betekend dat de wind nu noordoost is en dat is een uitstekende richting als je naar het zuiden wil zeilen! Maar de plek is nog best erg mooi en de wind is zwak ( 5 knopen ) 2 Bft. Ik zit is tweestrijd wat te doen; nog een dagje luieren, of van de gunstige wind profiteren. Ik weet het nog niet, eerst maar is ontbijten.
Deze ankerplek bleek als lagerwal toch niet zo prettig, dus was het besluit vertrekken! Maar die lui in Cuxhaven hebben er een zooitje van gemaakt; de nieuwe accu’s zijn helemaal leeg en worden dus nog steeds niet geladen. Hoe dat komt begrijp ik nu niet, maar omdat de laadverbindingen nu zijn aangesloten zou het goed moeten zijn? Een naar probleem, ik moet nu proberen het anker met de hand te lichten en dat valt vies tegen. Als ik even uitblaas zie ik dat de boot al vrij is en naar de rotsen drijft. Ik laat het anker hangen en ren naar de stuurstand maar ik kan niet voorkomen dat de kiel toch even de rotsbodem raakt. Dan vaar ik naar dieper water en draai de boot met de kont in de wind, zo kan het anker de romp niet raken. Als de boot heel langzaam achteruit vaart trek ik het anker verder op. Ze worden bedankt die knoeiers in Cuxhaven; ik verspeel bijna de boot en ik heb geen ankerlier meer en ook geen boegschroef. Het vertrek was om 9.00 uur de wind is prima, de afstand tot de Vliestroom invaart is 303 nm, de koers is 200 graden, en de wind zit schuin achter. De snelheid varieerd tussen de 5 en 7,5 knopen, dus gemiddeld 6 haal ik wel. De afstand tot Noorwegen is nu ca. 22 nm en Noorwegen is nog vaag te zien, nog zo’n 287 nm te gaan tot het Stortemelk. De dieptemeter is weer de kluts kwijt en maakt er maar wat van. Die is dus niet opgewassen tegen grote diepten. Als het weer zo blijft zijn mijn wensen verhoort en heb ik een vlotte oversteek. Om halftwee was de mooie wind weg en om toch voortgang te houden heb ik de diesel gestart. Het zit me niet lekker dat de accu’s voor niet worden geladen, zeker niet nu de diesel loopt. Er kan maar één oorzaak zijn en dat is dat de diode verkeerd om zit. Ik had hem gemonteerd op de zelfde mannier als de oude, en ze leken precies op elkaar. Maar blijkbaar is de niet gesperde richting niet eenduidig, dus heb ik alles gedemonteerd het is daar voorin te donker om iets af te lezen, en inderdaad verkeerd-om, bij deze diode is de aansluiting net andersom. Dat is natuurlijk snel te verhelpen maar op een slingerende boot valt dat toch tegen; één schroefje ben ik kwijt geraakt, maar dat is van later zorg. de accu’s worden weer geladen en dat is prettig. Op zee heb je tijd genoeg dus heb ik de koelkast schoongemaakt, dat was nodig omdat het bakje vissoep kapot was en dat gaat stinken! Wat over was heb ik opgegeten met Noors brood. Het was niet veel dus heb ik het restant groentesoep ook maar opgemaakt. Het einde van de trip naderd dus de restjes moeten op. Omdat er warm water was heb ik een douche genomen; een luxe. Het is nu bijna zeven uur en ik heb al 63 nm afgelegd; nog 249 nm te gaan. Ik hoop dat een etmaalgemiddelde van 100 nm haalbaar blijkt.
De diesel is alweer een tijdje uit, en toch haal ik nog zo’n 4 knopen, soms zelfs nog iets meer. De windrichting is eerst NO later O en nu ( ca. 20.00 uur ) ZO, ik kan de koers van 200 graden nog net aanhouden, de vraag is hoe lang nog.
Het is nu half negen en het feest is voorbij, ik heb moeten afvallen tot 235 graden. Dat wordt dus opkruisen! Het maakt de trip veel langer. Dat opkruisen was ook niet nodig de wind is weg. De diesel knapt het nu op om toch nog een redelijk gemiddelde te halen.

Om 5.30 uur had ik de 100 nm er op zitten; positie: 56* 30.6′ N ; 7* 02.4′ E. Uiteindelijk haal ik een etmaal gemiddelde van 119 nm. Er is nog altijd geen wind, wel een beetje regen. Het lijkt of het in het noorden beter weer is dan zuiderlijker. Het is geheel bewolkt, maar het weerstation aan boord houdt het op halfbewolkt het is nog vroeg het kan nog alle kanten op. Ik hoop dat mijn voorraad dieselolie voldoende is nu ik zo veel op de motor moet varen. Tanken kan niet de afstand tot land is veel te groot, een beetje wind is welkom. Maar het lijkt dat de wind naar het zuiden is gedraaid, dat schiet ook niet op. Wind pal op kop is niet te doen; je zeilt zo hoog als je kunt maar je gaat alleen heen en weer. Ik zat vlak ten noorden van de 56 breedtegraad maar kon er niet overheen komen; tijdverspilling. Er bleef niets anders over dan zeilen weg en de motor nemen. De voordurende regenbuien maken het er ook niet leuker op. Het is nu 16.30 uur en het weer is opgeknapt, er waait nu een windje van 9 knopen uit het zuidwesten en ik zeil weer. Blij toe dit spaart brandstof die ik nog nodig heb bij het binnenlopen van Nederland. Nog zo’n 150 nm tot Vlieland. De wind is helemaal weg, en ik heb zo veel diesel gebruikt dat ik niet meer verder durf te varen, uit angst dat ik helemaal zonder zit als het er echt op aan komt; de sluis, de oversteek van de shippinglanes, de ankerprocedure etc., zodat ik resoluut de diesel uit zet. De zee is spiegelglad dus kan ik mooi de laatste vis bakken en de laatste spagetti opmaken. Er zit niets anders op dan dobberen. Het eten smaakte prima, en ik had de zeilen laten staan en de automaat stond bij. Tijdens het eten merkte ik dat de boot weer bewoog; hij vaart weer, er is dus een beetje wind, goedzo. De snelheid is 3,7 knopen en in de goede richting. Niks aan de hand alleen gaat het wel veel langer duren. Het systeem berekend: 37h:45min. Laat thuiskomen is veel beter dan niet thuiskomen! Er is iets meer wind gekomen; snelheid: 4,8 knopen. Nederland ik kom er aan!